In juni komen al veel planten in bloei en voor een aantal soorten begint in deze maand ook de tijd om hun zaden te winnen.

Grofweg kunnen we voor het oogsten van zaden 3 soorten onderscheiden:
1. Droge bloemhoofden en peulen,
2. Eetbare vruchten,
3. Overrijpe vruchten.

De oogsttijd van de soorten start op verschillende momenten. Met name de droge bloemhoofden beginnen in juni al hun zaaddozen te maken.

1. Droge bloemhoofden en peulen.
Met name van deze soort kun je in juni al zaaddozen gaan
Van deze groep zijn veel zaden rijp als hun vrucht of bloem is opgedroogd. Je ziet dan zaaddozen in veel prachtige variaties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan goudsbloem, akelei, papaver, kruiden, slasoorten (krijgen een pluizig bloemhoofdje) en de zaaddozen van peulen en kapucijners.

Kolen en wortels vallen hier ook onder, maar die moet je eerst een jaar laten staan. Ze gaan in het 2e jaar bloeien en vormen dan zaad. Van wortel is dat zaad heel fijn!

Oogst de zaaddozen als ze goed bruin en droog zijn, maar nog net niet volledig open staan. Doe er, voordat je gaat knippen, voorzichtig een zak of sloop over heen, buig de stengels naar beneden en knip ze dan pas af. Je vangt zo het meeste zaad in je zak op.

2. Eetbare vruchten.
Deze zadenoogst begint meestal vanaf augustus en loopt lang door.

Pompoen, tomaat, rode paprika en rode peper hebben hun zaad in de rijpe, eetbare vrucht zitten. Oogst een goed rijp exemplaar, haal de zaden eruit en leg die te drogen. Hoe langer je deze vruchten laat liggen, des te meer reservevoedsel zich kan ophopen in het zaad.

3. Overrijpe vruchten.
Deze zaden oogst je laat in het seizoen.
Je kent het vast wel een courgette die te lang aan de plant is blijven zitten en dan ……. zaden heeft gekregen. We eten deze vruchten normaal voordat het zaad echt is te zien. Wil je zaad winnen, laat dan het mooiste exemplaar aan de plant zitten, dan krijg je volgend jaar ook weer mooie planten! Als de vrucht heel dik is geworden, oogst je hem en haalt de zaden eruit en legt ze te drogen.

Let op: pompoenen, courgettes en sierkallebassen komen uit dezelfde familie en  kruisen makkelijk onderling. Ze kunnen dan zaden krijgen die niet “zuiver’ zijn. Oogst alleen als je zeker weet dat er geen andere soorten in de buurt staan. Pompoenzaden oogst je makkelijk en zeker uit een exemplaar uit de winkel.

Let op: De tomaat, meloen en de (citroen)komkommer zijn een waterige vruchten. De zaden hebben daarom een beschermlaagje tegen al dat vocht, anders zouden ze in de vrucht al gaan ontkiemen. Dit antikiemlaagje vormt een belemmering voor je zaaigoed als je het er niet eerst afhaalt, voordat je gaat drogen. Dit kun je doen door ze goed af te wrijven of ze eerst nog een paar dagen in hun eigen vocht of water te leggen. Dan laat het laagje los en kun je de zaden drogen.