In de oogstperiode komen er ook allerlei planten in het zaad. Bij sommige groenten zitten de zaden in de eetbare vrucht, zoals de tomaat. Het is leuk om deze zaden weer te verzamelen, zodat je in het volgende seizoen weer planten kunt kweken van de tomaat die je lekker vindt. 
Zaadvast
Tomaten zijn geschikt om zelf zaden van te oogsten, d.w.z dat je vrij zeker kunt zijn dat de volgende generatie tomaten weer hetzelfde zijn als de tomaat waar je ze van oogstte. Dat komt omdat tomaten zelfbestuivend zijn, de tomatenbloemen zijn zo gebouwd dat het bijna niet voorkomt dat insecten stuifmeel kunnen overbrengen op andere planten. (Er zijn uitzonderingen zoals met oude vleestomaatrassen.)
Niet zaadvaste rassen, de F-1 hybriden, zijn soorten die handmatig gekruist zijn op gewenste eigenschappen en alleen in de eerste generatie eenzelfde soort tomaat oplevert. Oogst je daar zaden van dan krijgen de nakomelingen allemaal andere eigenschappen. Leuk om te proberen. Maar wil je dus een bepaald soort graag weer, kies dan voor een zaadvast ras.
Fermenteren
Om tomatenzaad goed kiemkrachtig te krijgen, moeten ze even gefermenteerd worden. De reden hiervoor is dat er een soort gelei om het zaad zit wat voorkomt dat het kiemt. Dit gaat er van nature af in het spijsverteringskanaal van een mens of dier, als het opgegeten wordt.
In het land van herkomst van de tomaat, met een meer tropische biotoop, zijn de winters kort en zacht; dan vertraagt de gelei de kieming. Wij bootsen met fermentatie dit verteringsproces als het ware na.
Zaden fermenteren doe je het als volgt:
Je neemt één of meer tomaten van dezelfde soort. Je snijdt de tomaten doormidden en haalt met een lepeltje al het gelei met daarin de zaadjes eruit. Dit doe je in een kom of emmertje. Doe er wat water bij.
Je laat dit, open, op een warme, lichte plek staan. Dat kan op de vensterbank zijn, maar niet in de zon. Laat dit ongeveer 4-5 dagen staan. Af en toe even omroeren. Het kan soms wat ruiken. Na deze periode spoel je de zaden af in een fijne vergiet. De zaden hebben nu een soort vachtje gekregen.
Je kunt ze te drogen leggen op een stuk bakpapier, dan blijven ze niet vastplakken.
Als ze goed droog zijn, bewaar je ze in een papieren zakje, voorzien van de naam. Tomatenzaad blijft lang kiemkrachtig, tot wel 7 jaar of langer soms. Mits goed bewaard, droog en koel, zonder temperatuurschommelingen.
Veel succes en plezier!
