Het is met zaden bijna net als met mensen en dieren, ze hebben  2 “ouders” nodig om zich te kunnen vormen.
Wil je weten hoe het allemaal zit met stamper, meeldraden en zelf- of kruisbestuiving? Kijk dan naar dit leuke filmpje.

Waar het bij het winnen van je zaden omgaat, is om te weten of de plant zichzelf bestuift of dat er kruisbestuiving plaats vindt.
Sommige bloemen zijn erg gesloten zodatzelfbestuiving meer voor de hand ligt. Bijvoorbeeld; bonen, erwten en sla  zijn zelfbestuivers. De plant bevrucht, met het eigen stuifmeel, de zaadbeginsels in de bloem. Hierdoor is er geen gevaar voor vermenging met andere rassen of soorten. De planten die later uit je zaad komen, hebben precies dezelfde eigenschappen als de moederplant. Dit heet zaadvast zaad.

Voor planten die afhankelijk zijn van kruisbestuiving: bijvoorbeeld kolen en pompoenen is het  niet altijd vanzelfsprekend dat er zaadvastzaad ontstaat, ook al staat de Natuur niet zo maar wildgroei toe. Niet elke stuifmeelkorrel die op de stamper van een andere plant belandt, zorgt voor bevruchting. De planten moeten wel bij elkaar passen en dan kan er pas bevruchting plaatsvinden. Planten selecteren hun “geliefde” heel nauwkeurig.
Uit onderzoeken is gebleken dat als stuifmeelkorrels goed op de stamper van een plant blijven plakken, ze veel overeenkomsten met die plant hebben. Stuifmeelkorrels met weinig overeenkomsten blijven niet goed op de stamper zitten. Hoe meer overeenkomstige eigenschappen tussen de planten hoe beter de stuifmeelkorrels op de plant blijven zitten. Hoe dit kan, daar zijn wetenschappers zelf nog niet achter.

Dus hoe meer overeenkomst tussen de planten, hoe groter de kans op bestuiving en het vormen van zaad. Als soorten genoeg op elkaar lijken zoals: rode en groene boerenkool kunnen ze wel samen zaad vormen. Het zaad dat hieruit ontstaat is niet zaadvast. Er kan groene of rode of ???? boerenkool uit je zaad komen.

Als je “goed” zaad wilt winnen, let er dan op of er andere soorten in de buurt van je plant staan waarmee makkelijk kruisbestuiving plaats kan vinden. Dit kunnen ook wilde planten zijn.

Wil je zeker zijn van zaadvastzaad van een kruisbestuivende plant? Zorg dan dat je dat jaar maar 1 soort van die soort zaait/plant. Dus bijvoorbeeld alleen rode boerenkool.

Volgende maand meer over zaad bewaren